Staatloosheid uitleggen d.m.v. animatie

1/20/2020

Misschien heb je een tijdje terug het verhaal van de Amsterdamse Daniel meegekregen; die werd opgepakt in afwachting of hij moest worden uitgezet naar de Dominicaanse Republiek - een land waar hij alleen als baby is geweest. Hij bleek niet in het bezit te zijn van de Nederlandse nationaliteit. Of misschien heb je vrij recent het verhaal over Chun gehoord, de man die op papier niet bestaat.

Het zijn beide voorbeelden van de bureaucratische werkelijkheid die bestaat rondom nationaliteiten. Je kan tegen je zin of schuld in staatloos worden, waardoor je niet echt mee kan doen in de samenleving. Ik werd gevraagd om dit toe te lichten in een animatie.

Hiervoor werd ik ingeschakeld door UNHCR, ASKV en ISI. Het doel was informeren over het fenomeen 'staatloosheid' en om mensen op te roepen de petitie te tekenen. Doe dat ook vooral! Het kan hierrrr.

Gezien de complexiteit van het onderwerp hebben we een paar keer samengezeten om het script helemaal te laten kloppen, zonder dat het te lang zou worden. Wanneer je online filmpjes deelt, kun je ervan uitgaan dat de aandachtsspanne gemiddeld vrij kort is. Uiteindelijk hebben we ervoor gekozen om de animatie ook te splitsen in twee losse verhalen van Maya en Ivan.

Maya is een voorbeeld van iemand die niet terecht kan in het land van haar geboorte, omdat haar familie daar gediscrimineerd wordt vanwege hun etniciteit en geloof. Ivans ouders zijn lang geleden naar Nederland gekomen; het land viel uiteen. Ivan is in Nederland zelf geboren. Maar het is lastig om Nederlander te zijn als het je onmogelijk wordt gemaakt om die papieren te verkrijgen. Daarom staat Ivan geregistreerd als 'nationaliteit onbekend', waardoor hij ook een aantal andere dingen niet kan regelen.

Tijdens zo'n eerste fase verken ik de stijl en het concept. Bij dit project had ik ondersteuning van Luc Parhan. Samen met de opdrachtgevers kozen we voor een papier-metafoor. Mensen zijn geen onderdeel van de papieren werkelijkheid, worden eruit gescheurd, missen papieren. Men heeft het idee dat de instanties hen laten vallen - en dit was goed te visualiseren. Op het einde worden de mensen wel opgevangen en komen ze terecht in hun plek in de samenleving - maar daar is wel actie voor nodig.

Als het verhaal eenmaal staat, is het tijd de illustraties - het artwork - uit te werken. Stapje voor stapje krijgt het eindresultaat zo vorm. Voor de voice-over is Anna Drijver ingeschakeld. Altijd fijn om met professionele audio aan de slag te kunnen! Voor het sound design ging Jordy van Shipwrecked Audio aan de slag om alle geluidjes van papier te maken - scheuren, verfrommelen etc. Zo sluit ook geluid bij aan het visuele concept.