Verslag studentendiner op ministerie

Afgelopen maandag was ik bij het studentendiner op het ministerie van OCW: een gezellig etentje met een wat pittiger onderwerp: de toekomst van het hoger onderwijs. Daar ik binnenkort vanwege mijn afstuderen niet meer in de Medezeggenschapsraad van mijn academie zit, vond ik het een leuk soort afsluiten van een periode.

Te gast waren onder meer ongeveer 30 studenten (waaronder ik dus) vanuit allerlei verschillende studies en maatschappelijke hoeken, verscheidene ambtenaren vanuit het ministerie en ook minister Bussemaker. Tijdens het diner kon je meepraten aan verschillende tafels, elk met een eigen onderwerp: onderwijskwaliteit, docentkwaliteit, persoonlijke ontwikkeling en Bildung, in- en doorstroom, en medezeggenschap. Tussen de gangen: een stoelendans. Ook werd aan ieder gevraagd van tevoren zelf een "Menu voor het hoger onderwijs" samen te stellen. Ik vond het erg interessant om verschillende kanten te horen en te merken dat ik vanuit het kunstonderwijs veel kon bijdragen aan de discussies.

Na de ontvangst werden de menu's opgehangen en werd er een aantal uitgekozen voor extra toelichting, waaronder die van mij. Ik heb er aardig wat woordgrapjes (begeleidingwater, uitlooptaartje) in kunnen maken, maar ook de kern kunnen verwoorden: het kunstonderwijs is exemplarisch voor de persoonlijke ontwikkeling van de student. Zeker bij een creatieve opleiding wil je geen eenheidsworst als resultaat, de academie is geen fabriek waar allemaal dezelfde mensen met precies dezelfde kenmerken uit rollen. Zeker wel bepaalde competenties verwachten, zeker wel bepaalde eisen stellen (zelfkritisch, analytisch vermogen, samenwerken etc) aan afstuderend creative professionals, maar het gaat erom je eigen "ding" te vinden, je te ontwikkelen als unieke maker van dingen die alleen jij kunt maken. Bovendien staat ook de relatie met de samenleving "op de kaart" in het kunstonderwijs, als we het bijvoorbeeld hebben over engagement en ondernemerschap.

Van veel mensen heb ik positieve reacties gekregen op mijn menu. Buiten de elementen die de organisatie gevraagd had om erin op te nemen (de vier gangen), had ik ook extra bijgerechten genoemd die je erbij kon bestellen en de notie dat "alle gerechten worden gereserveerd zonder kunstmatige buzzwoorden en door obers of serveersters met minimaal een master". Ook mocht er geknoeid worden bij de amuses; wie heeft er immers niet getwijfeld en een eventuele foute eerste studiekeuze gemaakt? Daarnaast kon ik het natuurlijk niet laten wat leuks te maken van de vormgeving.

Tijdens alle discussies werden de belangrijkste punten op grote vellen papier geschreven. Voor het nagerecht werd ons gevraagd of er iemand van elke tafel de conclusies kon pitchen aan de overige studenten en de minister. Ik had al wat gezegd tijdens de presentaties van de menu's en had zodoende niet de behoefte weer te spreken maar ik vond het wel fijn om iets aparts bij te dragen en zo stelde ik voor om de belangrijkste punten te ondersteunen door middel van illustraties. Vrij snel gemaakt, en vrij simpel qua tekentechniek. Joyce Sombroek, keepster van het Nederlandse hockeyteam, gaf de presentatie qua tekst en ik assisteerde met mijn tekeningen. Zij had zelf ook nog "ter illustratie" haar Olympische medaille bij zich om te laten zien dat het combineren van studeren en topsport ook een toegankelijke optie moet kunnen zijn. Het was wel erg leuk om live snel te tekenen en mijn tekenhand op een dergelijke, toepasselijke manier in te zetten. Minister Bussemaker vond onze samenwerking een mooi voorbeeldje van Bildung.

Het eerste punt van onze presentatie was dan ook de mogelijkheid tot het samenstellen van een eigen pakket, een modulair systeem, ondersteund door twee illustraties. Degene die ik op de foto vasthoud is bijvoorbeeld een klok waarvan de wijzers gevormd worden door een leninge vrouw die meer tijd wil. Het tweede punt: de mogelijkheid om zelf een "Bildung-minor" voor te dragen als suggestie aan bijvoorbeeld een examencommissie. En het derde: een learning community waarbinnen je met zowel je medestudenten als een begeleider kunt nadenken over wat je wilt en kunt. De insteek van die begeleider zou die van een sparringspartner zijn, zonder externe belangen (te zien aan zijn kledij: één pet op en een kleine sparreboom op zijn shirt).

Tijdens de diverse gesprekken en tafels zijn er vele andere, concrete suggesties genoemd. We hebben het bijvoorbeeld gehad over het afschaffen van de massahoorcolleges, door digital learning zoals video's in te zetten waar kan, en meer in te zetten op kleine werkgroepen met direct contact met je docent. Of over de huidige verschillen tussen het HBO en het WO en de mogelijkheden om bepaalde vakken op een hoger niveau te volgen, zoals recentelijk voor het middelbaar onderwijs is voorgesteld door Paul Rosenmöller. Alhoewel de strategische agenda al grotendeels geschreven is, zal de minister meenemen wat kan en diende de avond vooral om die te testen. Ze zei dat ze het fijn vond dat er veel herkenbare elementen genoemd werden, waarmee ze graag verder gaat.

Overigens lekker gegeten, dat mag ook gezegd worden. Mijn strikte vegetarisme kan soms tot wat onpraktische situaties leiden, maar voor elke gang waren fijne varianten bereid: salade voor, hoofdgerecht met verschillende soorten paddenstoelen, aardappeltjes en gegrilde groenten, nagerechtje met kokostaartje en fruit (en extra fruit gekregen van tafelgenoot  en lactose-intolerante Arthur). En oeh, er stond een mooie vleugel, dus ik heb natuurlijk ook een beetje voor entertainment gezorgd door die te betasten.

Ik wil graag afsluiten met een tip voor verder lezen: de Facebookpagina van "Our Jazz is Here to Stay", van ArtEZ Jazz. Een opleiding die dreigt te verdwijnen, maar het zeker verdient te blijven bestaan.

EDIT: lees hier het stukje uit de Punt (Hogeschool Avans) over het diner: http://punt.avans.nl/2015/04/avansstudenten-dineren-met-minister-bussemaker/)