In 2019 is het alweer/pas honderd jaar geleden dat de Tweede en Eerste kamer een initiatiefwet aannamen waarmee het actief vrouwenkiesrecht mogelijk werd. Ja, vrouwen mogen nu stemmen, maar we zijn nog lang niet waar we zouden kunnen zijn. Ik werkte de laatste maanden aan een speelkaartenset met en over de vrouwen die elk op hun eigen manier een rol speelden in deze ontwikkelingen.
Inktober
Misschien heb je het al aan mijn website gemerkt; het overgrote merendeel van mijn werk is in opdracht - samen met organisaties kijken naar hoe illustraties en animaties hun boodschappen kunnen ondersteunen. Zo af en toe werk ik aan eigen projecten. Elk jaar in oktober heb je de wereldwijde creatieve challenge Inktober waar ik sinds vorig jaar aan meedoe. Zie hier hoe ik vorig jaar veel op locatie ging tekenen en daarmee aandacht vroeg voor Pink Ribbon.
Afgelopen oktober (2017 dus) wilde ik met iets aan de slag wat meer een geheel zou vormen als project, dan losstaande afbeeldingen. Nu is een speelkaartenset een populaire vorm voor ontwerpers om hun eigen 'stem' aan te kunnen geven; omdat iedereen wel de standaard kaarten een keer in handen heeft gehad, zijn alle keuzes die je maakt goed zichtbaar. Het was nog even zoeken naar het onderwerp; ik zocht iets met maatschappelijke relevantie maar waarmee ik toch ook op creatief vlak uit de voeten zou kunnen.
Toen ik gekozen had voor vrouwen uit de politieke geschiedenis van Nederland, maakte ik een opzet voor het plan. Welke politici wilde ik erin? Wat ging ik met de cijfers doen? Het doorhakken van knopen was nogal wat denkwerk, meer dan ik in eerste instantie had gedacht. Terwijl ik dat uitzocht ging ik alvast aan de slag met de uit te voeren stijl. De vier die je hierboven ziet, werd de eerste test. Toen bedacht ik me dat het cijfer verder door te voeren zou zijn in de hoeveelheid blaadjes en knopjes, dus dat nam ik mee voor de volgende cijfers.
Zowat elke dag in oktober tekende ik de basis van (een van) kaarten; vier 'plaatjes' per 'kleur', twee jokers, de cijfers 2-10, de achterkant, en nog een aantal onderdelen die ik kon hergebruiken, zoals het lettertype. Ik wist van tevoren wel al dat het veel werk zou worden, maar ik ben blij dat ik het grotendeels gehaald had, ondanks de drukke periode met projecten in opdracht.
Het lijnwerk deed ik steeds met zwarte viltstift of een bepaald type pen. Ik probeerde voor de 'plaatjes' steeds hetzelfde format te houden qua hoek en plaatsing. De paar regels die ik voor mijzelf stelde in het begin (over de wat hoekige stijl, de lijndikte e.d.) waren belangrijk om van het spel een visueel geheel te maken. De opzet werd als volgt: de schoppen plaatjes gaan over VVD-dames, ruiten is voor PvdA/SDAP, klaveren voor CDA/KVP en harten als 'overige'-categorie. Veel vrouwen die ik uitkoos, vervulden als eerste vrouw een bepaalde functie (burgemeester, Tweede Kamervoorzitter etc.). Ik moet wel zeggen (met enige trots) dat de rode dames van de PvdA/SDAP erg oververtegenwoordigd waren in dat lijstje, maar ze konden er helaas niet allemaal in aangezien het spel gebalanceerd moest zijn. Een kaartenset met negen ruiten plaatjes zou een beetje raar zijn, haha. Waar mogelijk, illustreerde ik attributen of bekende outfits, zodat de dames extra herkenbaar zouden zijn. Alle cijferkaarten gingen feitjes bevatten, maar ik vond het wat karig om maar 9 feitjes erin te verwerken (voor de kaarten 2 t'm 10), dus ik heb de hoeveelheid feitjes verdubbeld. De blauwe vijven bevatten bijvoorbeeld een ander feitje dan de rode vijven. De belangrijkste geraadpleegde bronnen hiervoor waren de website Parlement.com en de Factsheet 'Vrouwen in de politiek' door kennisinstituut Atria. Stiekem hoop ik dat een deel van de informatie snel achterhaald zal worden en de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de politiek op de schop gaat. 
In eerste instantie wilde ik elke kaart met de hand schrijven, maar dat zou wat rommelig (en veel te veel werk) worden, dus ik koos ervoor om alle letters netjes met de hand te schrijven met een schreef (serif, die pootjes aan de letters), en het om te zetten naar een font. Eerder heb ik wel eens gewerkt met MyScriptFont, dat is inmiddels omgezet naar Calligraphr, een erg gebruiksvriendelijke tool. Als je graag eens laagdrempelig aan een eigen font wilt werken, zou ik Calligraphr zeker aanraden.
Bewerking en kleur
Toen iets na het einde van oktober ik al het linework afgerond had, kon het digitale opschonen beginnen. Als eerste kaart probeerde ik kleurtestjes uit met Erica Terpstra. Als iemand het kan hebben om joker te zijn, is zij het wel. Een markant figuur en altijd vrolijk als televisiehost. Hieronder zie je ruwweg het proces.
Om dit kleurpalet voor elke kaart uit te voeren, zou wat veel werk worden. Daarom heb ik ervoor gekozen dat de rode kaarten alleen uit twee rode kleurlagen (en een witte) zouden bestaan, en de blauwe uit alleen twee blauwe kleurlagen (en een witte). De enige kaarten die zowel rood als blauw hebben, zijn de twee jokers. De andere joker is overigens een soort schaduwfiguur, bevragend wanneer we eindelijk eens een vrouwelijke premier krijgen (ideetje van Emiel de Wit).
Voor wat meer nuance vond ik het belangrijk om een extra kaartje toe te voegen, met een soort kanttekening. Die kun je hierboven zien.
Alle onderdelen los klaar? Goed, toen werd het tijd om alles netjes klaar te zetten, samen te voegen, nog vier keer checken of alle informatie klopt, en drukklaar te maken. Tijdens dit proces stapte opeens Emile Roemer van de SP op, en werd hij opgevolgd door Lilian Marijnissen, waardoor de informatie op een kaart over het aantal vrouwelijke fractievoorzitters niet helemaal meer klopte. Dat soort kleine dingetjes ging ik nog even na. Resultaat
Alle drukklare bestanden, inclusief een groter formaat van de achterkant voor het doosje, waren op weg naar de drukker. Het is altijd even afwachten hoe drukwerk eruit komt, maar toen ik de kaarten eenmaal binnen had was ik erg blij met hoe de details eruit zagen.
Ik denk dat ik ongeveer 3 uur per kaart erin heb zitten, van eerste schets tot gedrukte kaart. De cijferkaarten waren wat minder werk dan de plaatjes. Hieronder zie je het verschil bij de kaart over Suze Groeneweg. Elke tekening heb ik uitgewerkt op ongeveer een A4. Als kaart werd Suze verdubbeld (gedraaid), kreeg ze wat kleur, tekst, een letter linksboven en een net iets ander type ruit (zodat alle ruiten-kaarten. Ook maakte ik de achtergrond van alle dames net wat breder links en rechts, zodat de bladspiegel net wat fijner uitkwam op kaartformaat.
Persoonlijk heb ik tijdens het uitzoekwerk aardig wat geleerd. Ik hoop dat mijn sets een rol kunnen spelen in de viering volgend jaar, en dat veel mensen al spelenderwijs een beter idee krijgen van de dames en ontwikkelingen.
Misschien vind je dit ook interessant:
0 Opmerkingen
Laat een antwoord achter. |
Onderwerpen
|
